-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
index.html
325 lines (304 loc) · 18.2 KB
/
index.html
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
<!DOCTYPE html>
<html lang="eo-123">
<head>
<meta charset="UTF-8" />
<title>Esperantido 123</title>
<meta name="description" content="Paĝaro pri Esperantido 123, kiu estas legebla por Esperanto-parolantoj kaj enhavas senpagaj kursoj en kelkaj aliaj lingvoj.">
<meta name="keywords" content="Esperantido 123, Esperanto, Esperantido, vortordo, sen akuzativo, Iĉismo, iĉo, Hiismo, hi, neŭtrala">
<meta name="viewport" content="width=device-width, initial-scale=1, shrink-to-fit=no">
<link rel="stylesheet" href="./index.css"></link>
<link rel="icon" type="image/png" href="/favicons/icon16.png" sizes="16x16">
<link rel="icon" type="image/png" href="/favicons/icon17.png" sizes="17x17">
<link rel="icon" type="image/png" href="/favicons/icon32.png" sizes="32x32">
<link rel="icon" type="image/png" href="/favicons/icon48.png" sizes="48x48">
<link rel="icon" type="image/png" href="/favicons/icon57.png" sizes="57x57">
<link rel="icon" type="image/png" href="/favicons/icon60.png" sizes="60x60">
<link rel="icon" type="image/png" href="/favicons/icon64.png" sizes="64x64">
<link rel="icon" type="image/png" href="/favicons/icon72.png" sizes="72x72">
<link rel="icon" type="image/png" href="/favicons/icon76.png" sizes="76x76">
<link rel="icon" type="image/png" href="/favicons/icon96.png" sizes="96x96">
</head>
<body>
<div class="bar"><strong>Esperantido 123</strong></div>
<main>
<div class="kurs-ligiloj">
Learn Esperantido 123 from <a href="/kurso/en/">English</a>.<br/>
Aprende Esperantido 123 desde el <a href="/kurso/es/">Español</a>.<br/>
Leer Esperantido 123 vanuit het <a href="/kurso/nl/">Nederlands</a>.<br/>
Aliaj lingvoj: <a href="https://lernu.net/kurso/nakamura" target="_blank">Esperanto-kurso</a>.
</div>
<h1>Saluto!</h1>
<div>La lingvo "Esperantido 123" samas <a href="https://lernu.net/esperanto" target="_blank" rel="nofollow noopener noreferrer">Esperanto</a>, krom la jenaj reguloj:</div>
<br/>
<div class="regulo">
Uzu IĈO kaj INO
</div>
<div>
Ĉiu vorto sen IĈO kaj INO sufikso estas neŭtrala. Ĉar "viro" estas neŭtrala, uzu "iĉa/ina" (ne "vira/ina").
</div>
<div class="ekzemplo">
urbestro, urbestr<strong>iĉo</strong>, urbestr<strong>ino</strong><br/>
junuloj, junul<strong>iĉoj</strong>, junul<strong>inoj</strong><br/>
bovo, bov<strong>iĉo</strong>, bov<strong>ino</strong>
</div>
<br />
<div class="regulo">
Uzu ĝi, li, hi kaj ŝi.
</div>
<div>
Li estas neŭtrala, hi estas iĉa, ŝi estas ina.
</div>
<div class="ekzemplo">
Mia patrino? <strong>Ŝi</strong> estas urbestro.<br />
Mia patriĉo? <strong>Hi</strong> estas inĝeniero.<br />
Vendisto? <strong>Li</strong> vendas.<br />
Birdo? <strong>Ĝi</strong> flugas.
</div>
<br />
<div class="regulo">
Neniam uzu la akuzativa N-finaĵo
</div>
<br/>
<div class="subregulo">1. Ne uzu N por la rekta objekto</div>
<br/>
<div>
Ĉef-vortordoj:
</div>
<table class="tabelo-vortordo">
<tbody>
<tr><td></td><td><strong>subjekto</strong></td><td><strong>verbo(j)</strong></td><td>objekto</td><td></td><td><i>SVO</td></tr>
<tr><td>objekto</td><td><strong>subjekto</strong></td><td><strong>verbo(j)</strong></td><td></td><td></td><td><i>OSV</i></td></tr>
<tr><td></td><td></td><td><strong>verbo(j)</strong></td><td>objekto</td><td><strong>subjekto</strong></td><td><i>VOS</i></td></tr>
<tr><td></td><td><strong></strong></td><td><strong>infinitivo</strong></td><td>objekto</td><td></td><td><i>IO</i></td></tr>
<tr><td></td><td><strong></strong></td><td><strong>imperativo</strong></td><td>objekto</td><td></td><td><i>UO</i></td></tr>
<tr><td></td><td><strong></strong></td><td><strong>E-participo</strong></td><td>objekto</td><td></td><td><i>EO</i></td></tr>
</tbody>
</table>
<div class="ekzemplo">
<span class="eo-griza" lang="eo">Saluton! Bonan matenon! Dankon!</span><br />
Saluto! Bona mateno! Danko!<br />
<span class="eo-griza" lang="eo">Filipo havas</strong> grizan piedpilkon.</span><br/>
<strong>Filipo havas</strong> griza piedpilko. (SVO)<br/>
<span class="eo-griza" lang="eo">Ne! Bluan piedpilkon li havas!</span><br/>
Ne! Blua piedpilko <strong>hi havas</strong>! (. OSV)<br />
<span class="eo-griza" lang="eo">Redonu tion, kion vi prenis.</span><br/>
<strong>Redonu</strong> tio, kio <strong>vi prenis</strong>. (UO, OSV)<br />
<span class="eo-griza" lang="eo">Vi devas redoni ĉiujn aferojn, kiujn vi prenis.</span><br/>
<strong>Vi devas redoni</strong> ĉiuj aferoj, kiuj <strong>vi prenis</strong>. (SV IO = SVO, OSV)<br />
<span class="eo-griza" lang="eo">Interesas min la lingvoj, kiuj ...</span><br/>
<strong>Interesas</strong> mi <strong>la lingvoj</strong>, kiuj ... (VOS,)<br />
<span class="eo-griza" lang="eo">Kial devigi la leganton traserĉi glosaron aŭ vortaron, se eblas ... </span><br/>
Kial <strong>devigi</strong> la leganto <strong>traserĉi</strong> glosaro aŭ vortaro, se eblas ... (IO IO,)<br/>
<span class="eo-griza" lang="eo">Manĝante</strong> pomon ŝi legis sian libron.</span><br/>
<strong>Manĝante</strong> pomo <strong>ŝi legis</strong> sia libro. (EO SVO)<br/>
<span class="eo-griza" lang="eo">Ne esti trapasinta la saman lernejsistemon, ...</span><br/>
Ne <strong>esti trapasinta</strong> la sama lernejsistemo, ... (IO,)<br/>
<span class="eo-griza" lang="eo">Tiu paĝo montras kelkajn eblojn kombini radikojn kaj sufiksojn.</span><br/>
<strong>Tiu paĝo montras</strong> kelkaj ebloj <strong>kombini</strong> radikoj kaj sufiksoj. (SVO IO = SVO)<br/>
<span class="eo-griza" lang="eo">La ebloj kombini radikojn kaj kurtajn sufiksojn forigas multajn esprimproblemojn.</span><br/>
<strong>La ebloj kombini radikoj kaj kurtaj sufiksoj forigas</strong> multaj esprimproblemoj. (S IO VO = SVO).
</div>
<br/>
<div>Pasivaj vortordoj:</div>
<table class="tabelo-vortordo">
<tbody>
<tr><td></td><td>objekto*</td><td style="width:200px"><strong>est- -(i/a/o)ta de</strong></td><td>subjekto*</td><td><i>pasivo de</i></td></tr>
<tr><td></td><td>objekto*</td><td style="width:200px"><strong>-iĝ- de</strong></td><td>subjekto*</td><td><i>iĝ de</i></td></tr>
</tbody>
</table>
<div class="ekzemplo">
<span class="eo-griza" lang="eo">Ĉi tiujn klopodojn kunordigis Filipo, kiu gvidas la laborgrupon.</span><br/>
Ĉi tiuj klopodoj <strong>estis kunordita de</strong> Filipo, kiu gvidas la laborgrupo. (pasivo de,)<br/>
Ĉi tiuj klopodoj kunord<strong>iĝis de</strong> Filipo, kiu gvidas la laborgrupo. (iĝ de),<br/>
<span class="eo-griza" lang="eo">La plimulton el la lingvoj regas kvazaŭ-ekonomiaj reguloj, kiuj konstante forbalaas la superfluaĵojn.</span><br/>
La plimulto el la lingvoj <strong>estas regata de</strong> kvazaŭ-ekonomiaj reguloj, kiuj konstante forbalaas la superfluaĵoj. (pasivo de,)<br/>
La plimulto el la lingvoj reg<strong>iĝas de</strong> kvazaŭ-ekonomiaj reguloj, kiuj konstante forbalaas la superfluaĵoj. (iĝ de,)<br/>
<span class="eo-griza" lang="eo">Ili ne bezonas zorgi pri la risko, kiun povus alporti realaj homoj.</span><br/>
Ili ne bezonas zorgi pri la risko, kiu povus <strong>esti alportata de</strong> realaj homoj. (,pasivo de)<br/>
Ili ne bezonas zorgi pri la risko, kiu povus alport<strong>iĝi de</strong> realaj homoj. (iĝ de)<br/>
Ili ne bezonas zorgi pri la risko, kiu realaj homoj povus alporti. (, OSV)<br/>
</div>
<br/>
<div>
Neriproĉeblaj vortordo-eraroj:<br/>
<i>(Ni akceptu iuj "eraroj".)</i>
</div>
<div class="ekzemplo">
<span class="eo-griza" lang="eo">Kion signifas la vorto "arbaro"?</span><br/>
<strong>Kio signifas la vorto "arbaro"?</strong> (ner-OVS)<br/>
Kio la vorto "arbaro" signifas? (OSV)<br/>
Kio tio signifas, la vorto "arbaro"? (OSV,)<br/>
"De kie vi venas?" la maljuna sinjoriĉo demandis. (OSV)<br/>
<strong>"De kie vi venas?" demandis la maljuna sinjoriĉo.</strong> (ner-OVS)<br/>
<span class="eo-griza" lang="eo">..., kiujn nomi kontinentaj estus ne rigore.</span><br/>
..., <strong>kiuj nomi</strong> kontinentaj estus ne rigore. (, ner-OI)<br />
<span class="eo-griza" lang="eo">..., kiujn detaligi ĉi tie estus tro tede.</span><br/>
..., <strong>kiuj detaligi</strong> ĉi tie estus tro tede. (, ner-OI)<br />
<span class="eo-griza" lang="eo">Kion necesas fari por ...?</span><br/>
<strong>Kio necesas fari</strong> por ...? (ner-OVI)
</div>
<br/>
<div>
Vortfarado:
</div>
<div class="ekzemplo">
<span class="eo-griza" lang="eo">teni sin → sinteno</span><br/>
teni si → si-teno.
</div>
<br/>
<div class="subregulo">2. Ne uzu N por anstataŭigi prepozicioj</div>
<br/>
<div>
Direkto: uzu "al" se necesas:
</div>
<div class="ekzemplo">
La hundo <strong>enkuris</strong> nia domo.<br/>
<span class="eo-griza" lang="eo">La hundo kuris en nian domon.</span><br/>
La hundo kuris <strong>al en</strong> nia domo.<br />
<span class="eo-griza" lang="eo">La muso kuris sub la liton.</span><br/>
La muso kuris <strong>al sub</strong> la lito.<br/>
<span class="eo-griza" lang="eo">Li iris eksteren.</span><br/>
Hi <strong>eliris</strong>. = Hi iris <strong>al ekstere</strong>.<br/>
<span class="eo-griza" lang="eo">Mi iras hejmen.</span><br/>
Mi <strong>alhejmas</strong>. = Mi iras <strong>al hejme</strong>.<br/>
<span class="eo-griza" lang="eo">Ŝi metis siajn brakojn ĉirkaŭ mian kolon.</span><br/>
Ŝi metis siaj brakoj <strong>al ĉirkaŭ</strong> mia kolo.<br />
<span class="eo-griza" lang="eo">Kien vi iras?</span><br/>
<strong>Al kie</strong> vi iras?<br />
<span class="eo-griza" lang="eo">Se vi iros dekstren, mi iros maldekstren.</span><br/>
Se vi iros <strong>al dekstre</strong>, mi iros <strong>al maldekstre</strong>.<br/>
<span class="eo-griza" lang="eo">Traduku vialingven.</span><br/>
Traduku al en via lingvo.<br/>
<span class="eo-griza" lang="eo">pli proksimen</span><br/>
al pli proksime<br/>
<span class="eo-griza" lang="eo">ĉi tien</span><br/>
al ĉi tie<br/>
<span class="eo-griza" lang="eo">tien ĉi</span><br/>
al tie ĉi<br/>
</div>
<br/>
<div>
Tempopunkto:
</div>
<div class="ekzemplo">
<span class="eo-griza" lang="eo">La dudek duan de Februaro...</span><br/>
(<strong>En</strong>) la dudek dua de Februaro...<br />
<span class="eo-griza" lang="eo">Merkredon mi venos.</span><br/>
(<strong>En</strong>) merkredo mi venos.<br />
<span class="eo-griza" lang="eo">Tio okazis la dekan.</span><br/>
Tio okazis (<strong>en</strong>) la deka [tago de la monato].<br />
Tio okazis <strong>je</strong> la deka [horo de la tago].
</div>
<br/>
<div>
Mezuro: ekzemple, uzu "dum" aŭ vortordo:
</div>
<div class="ekzemplo">
<span class="eo-griza" lang="eo">Tri tagojn estis forta pluvo.</span><br/>
<strong>Dum tri tagoj</strong> estis forta pluvo.<br/>
<span class="eo-griza" lang="eo">La festo daŭris ok tagojn.</span><br/>
La festo daŭris <strong>ok tagoj</strong>. (SVM ≈ SVO)<br />
<span class="eo-griza" lang="eo">Ĝi kostas dek eŭrojn.</span><br/>
Ĝi kostas <strong>dek eŭroj</strong>. (SVM ≈ SVO)<br/>
<strong>Dek eŭroj</strong> ĝi kostas. (MSV ≈ OSV)<br/>
<span class="eo-griza" lang="eo">Tio kostos milionojn da eŭroj.</span><br/>
Tio kostos <strong>milionoj da eŭroj</strong>. (SVM ≈ SVO)
</div>
<br/>
<div>
Forlasi prepozicioj eblas en kelkaj kazoj, ekzemple:
</div>
<div class="ekzemplo">
<span class="eo-griza" lang="eo">Ŝi diris al mi, ke... = Ŝi diris min, ke...</span><br/>
Ŝi diris al mi, ke... = Ŝi diris mi, ke...<br/>
<span class="eo-griza" lang="eo">Ŝi demandis al mi, ĉu... = Ŝi demandis min, ĉu...</span><br/>
Ŝi demandis al mi, ĉu... = Ŝi demandis mi, ĉu...<br/>
<span class="eo-griza" lang="eo">Ŝi demandis tion al mi. = Ŝi demandis min tion.</span><br/>
Ŝi demandis tio al mi. = Ŝi demandis mi tio.
</div>
<br/>
<div class="rekomendo">
Rekomendo: permesu [ infinitivo - esti - E/A-vorto ]
</div>
<div>
Ĉi tiu rekomendo ne estas gramatika ŝanĝo, sed gramatika <strong>aldono</strong>: du formoj paralele uzata.
</div>
<div class="ekzemplo">
<span class="eo-griza" lang="eo">Kritiki estas facile.</span><br/>
<strong>Kritiki estas facile/facila.</strong><br/>
<span class="eo-griza" lang="eo">Tio estis facila, sed fariĝi la mondĉampiono ne estis facile.</span><br/>
Tio estis facila, sed <strong>fariĝi</strong> la mondĉampiono ne <strong>estis facile/facila</strong>.<br/>
<span class="eo-griza" lang="eo">Eble en la malproksima estonteco, uzi Esperanton aŭ Esperantido 123 estos finance saĝe por kompanioj el ne-angla-lingvaj nacioj.</span><br/>
Eble en la malproksima estonteco, <strong>uzi</strong> Esperanto aŭ Esperantido 123 <strong>estos</strong> finance <strong>saĝe/saĝa</strong> por kompanioj el ne-angla-lingvaj nacioj.
</div>
<br/>
<h1>Legi <strong>tradukitaj libroj</strong> ĉi tie</h1>
<div style="display: flex; justify-content: space-around;">
<div style="text-align: center; display: block; margin:10px">
<a href="/tradukoj/la-bona-lingvo">
<img src="/bildoj/La_bona_lingvo.jpg" alt="La bona lingvo"/><br/>
La bona lingvo
</a>
</div>
<div style="text-align: center; display: block; margin:10px">
<a href="/tradukoj/la-eta-princiĉo/index.html">
<img src="/bildoj/la-eta-princiĉo.jpg" alt="La eta princiĉo" /><br/>
La eta princiĉo
</a>
</div>
</div>
<br/>
<h1>Por uzantoj</h1>
<div class="por-uzantoj">
<ul>
<li>Nur uzu ekzistantaj radikoj el Esperantaj vortaroj (ekz. <a href="https://vortaro.net/" target="_blank" rel="nofollow noopener noreferrer">vortaro.net</a>,
<a href="https://reta-vortaro.de/" target="_blank" rel="nofollow noopener noreferrer">reta-vortaro.de</a> aŭ
<a href="https://lernu.net/vortaro" target="_blank" rel="nofollow noopener noreferrer">lernu.net/vortaro</a>).</li>
<li>Ligu al ĉi tiu retpaĝo kiam vi konversacias skribe.</li>
<li>Eble programistoj povas uzi la lingvokodo "eo-123".</li>
<li>
Ne provu konvinki iu ajn, ke "Esperantido 123" estas pli bona.
Esperanto verŝajne havas kaj daŭre havos pli granda kultura allogo (ankaŭ dank' al sia fleksebleco),
sed eble Esperantido 123 estonte havus pli granda allogo por ekzaktaj sciencoj kaj tekniko (inkluzive programado).
Eble uzado de ambaŭ lingvoj estas plej potenca.
</li>
</ul>
</div>
<br/>
<div style="display: flex; justify-content: space-around;">
<div style="text-align: center; display: block; margin:10px">
<a href="https://t.me/esperantido123" target="_blank">
<div style="height:110px">
<img src="/bildoj/telegram-logo.png" width="100px" />
</div>
Telegram-grupo:<br/>
<strong>pri io ajn</strong>
</a>
</div>
<div style="text-align: center; display: block; margin:10px">
<a href="https://t.me/esperantido123_lingvohelpo" target="_blank">
<div style="height:110px">
<img src="/bildoj/telegram-logo.png" width="100px" />
</div>
Telegram-grupo:<br/>
<strong>lingvohelpo</strong>
</a>
</div>
<div style="text-align: center; display: block; margin:10px">
<a href="https://www.facebook.com/groups/245651191784187" target="_blank">
<div style="height:110px">
<img src="/bildoj/facebook-logo.png" width="100px"/>
</div>
Facebook-grupo:<br/>
<strong>pri io ajn</strong>
</a>
</div>
</div>
</main>
<br />
<br />
<div class="kontakti">
Via ekde 2023. Kontakti pri io ajn: esperantido123@gmail.com
</div>
</body>
</html>